Θόδωρος Σταυριανόπουλος Η Αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Πρέπει Να Βρει Δικιά Της Περπατησιά

Η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση των τελευταίων ετών στη χώρα μας ήταν ο Καλλικράτης και η δημιουργία της αιρετής Περιφερειακής Διοίκησης. Τώρα οι Περιφερειακές Διοικήσεις σε αυτήν την δύσκολη οικονομική συγκυρία που διέρχεται η χώρα μένουν άφραγκες. Πρέπει όμως να ....................

βρεθεί τρόπος να ξεπεράσουν την κρατικοδίαιτη οικονομική τους αυτοτέλεια και να βγάλουν δικά τους φτερά ανάπτυξης

Ο θεσμός της αιρετής Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης πολλές δεκαετίες αποτελεί τον βασικό πυλώνα διοίκησης σε χώρες της Ευρώπης. Στη χώρα μας η αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση αν και αποτελούσε αίτημα δεκαετιών μόλις πρόσφατα αποτέλεσε με το νόμο 3852  την επονομαζόμενη αρχιτεκτονική Καλλικράτη το νέο μοντέλο διάρθρωσης της Διοίκησης. Η ταυτόχρονη όμως δημιουργία της Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης έδειξε ότι πάλι η Κεντρική εξουσία δεν θέλει να αποκεντρώσει όσο θα έπρεπε την διοίκηση του Κράτους. Έδειξε ότι δεν θέλει να απεμπολήσει τον έλεγχο της διοικητικής απόφασης. Δημιουργώντας έτσι μία σύγχυση στον πολίτη.

Για να μπορέσει η περιφερειακή αυτοδιοίκηση να αξιοποιήσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα θα πρέπει πριν από όλα να θεμελιώσει την οικονομική και την πολιτική της «αυτονομία». Η περιφέρεια με τον νέο θεσμό διοίκησης πρέπει να πάρει αυτό που της ανήκει από τους φόρους πρέπει να πάρει αυτά που της ανήκουν από το Αθηνοκεντρικό κράτος. Σε αντίθετη περίπτωση  θα βρεθεί σε φθίνουσα οριακή χρησιμότητα.

Δυστυχώς όμως οι σημερινές πολιτικές εξελίξεις μέσω των συνεχόμενων περικοπών των δαπανών οδηγούν και τους δύο βαθμούς της Αυτοδιοίκησης στην πτώχευση και στην αναποτελεσματικότητα. Οδηγούν την Αυτοδιοίκηση από το «πάρτη» που γινόταν επί σειρά ετών με τους διπλούς και τριπλούς μισθούς των αιρετών στην εξαθλίωση.

Οι μοναδικοί που θα ασχολούνται σε λίγο με την Αυτοδιοίκηση θα είναι «τα τζάκια», «οι τηλεκατευθυνόμενοι» και «οι έχοντες και κατέχοντες». Η ενασχόλησή τους με αυτήν θα αμείβεται με ανταποδοτικά οφέλη άλλης μορφής. Είναι δυνατόν ένας περιφερειακός σύμβουλος αν δεν παίρνει ούτε τα οδοιπορικά του να έχει υγιή κίνητρα ενασχόλησης με τα κοινά; Κάτι άλλο φυσικά θα έχει στο πίσω μέρος του μυαλού του ως κίνητρο.

Οι Αιρετές Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις πρέπει να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά ως «κρατίδια» που θα παρέχουν φορολογικές και αναπτυξιακές διευκολύνσεις στον πολίτη και τον επενδυτή δίνοντας έτσι κίνητρα εγκατάστασης στον τόπο της. Σίγουρα βρισκόμαστε πολύ κοντά στην διαμόρφωση ενός καινούργιου πληθυσμιακού τοπίου που θα προκύψει μέσα από μια νέα εσωτερική μετανάστευση του ελληνικού πληθυσμού λόγω των παρεχόμενων Δημοσίων Αγαθών και Υπηρεσιών. Η δύσκολη οικονομική κατάσταση που βιώνουμε έχει εξαναγκάσει σε μετακίνηση προς το εξωτερικό νέους ανθρώπους αλλά και επενδυτές. Αυτό θα συμβεί σύντομα και μεταξύ Περιφερειών με στόχο την καλύτερη ικανοποίηση των αναγκών τους.

Ο  Tiebout  θεωρεί ότι όπως στη λαϊκή αγορά, η νοικοκυρά πριν προβεί σε οποιαδήποτε αγορά τριγυρνάει όλους τους πάγκους κάνοντας μία μικρή έρευνα αγοράς, έτσι και ο δημότης, πριν χωροθετήσει το νοικοκυριό του ή ο επενδυτής την επένδυση του, έχει τη δυνατότητα να αναζητήσει και να αποκαλύψει τον καλύτερο, συνδυασμό προσφερόμενων Τοπικών Δημόσιων Υπηρεσιών και κόστους. Με τον τρόπο αυτό, ο πολίτης εκφράζει τις προτιμήσεις του ή καλύτερα επιλέγει τον συνδυασμό εκείνον που του ταιριάζει. Η ψηφοφορία αυτή όμως δεν γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια, αντίθετα, πραγματοποιείται με τη μετακίνηση του. Για το λόγο αυτό, η συγκεκριμένη θεωρία ονομάστηκε “ψηφοφορία με τα πόδια”.

Η κάθε Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα πρέπει να διαμορφώσει το δικό της αναπτυξιακό και αυτοδιοικητικό προφίλ και να αναδείξει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Το σημαντικότερο πολιτικό πλεονέκτημα της αποκεντρωμένης Αυτοδιοίκησης είναι ότι η εξουσία πλησιάζει περισσότερο στον λαό.

ΥΓ.1 Στους περιφερειακούς συμβούλους αφ’ ενός καλό είναι να ανατεθούν θεματικές αρμοδιότητες και αφ’ εταίρου να εκφράζουν δημόσια την άποψη τους για επίκαιρα θέματα. Έτσι     θα είναι πιο χρήσιμοι στην κοινωνία από το να κάνουν πολλές φορές τις «γλάστρες» στο Περιφερειακό Συμβούλιο.

ΥΓ.2 Η διαμαρτυρία και η διεκδίκηση για να έχει προστιθέμενη αξία θα πρέπει να διαθέτει  αναπτυξιακό ορίζοντα και ανταποδοτικά οφέλη. Διαμαρτυρία και διεκδίκηση παντού και για όλα πρέπει να τελειώσει.